Poradnik nawadnianie

Jak wykonać system automatycznego nawadniania?

Kompletny poradnik do samodzielnego wykonania.

Bazując na wieloletnim doświadczeniu naszej firmy w kompleksowym projektowaniu systemów automatycznego nawadniania, zakładaniu a obecnie serwisowaniu systemów oraz zaopatrywaniu wykonawców we wszystkie możliwe komponenty postanowiliśmy przekuć naszą wiedzę w kompleksowy poradnik dla osób, które dopiero zaczynają swoją przygodę z nawadnianiem, a zatem – do dzieła!!

Co zawiera nasz poradnik i jak z niego korzystać?

Poradnik wykonania systemu nawadniania który macie przed sobą jest skierowany do osób które chcą kompleksowo, lub częściowo wykonać system nawadniania. Został on podzielony na kolejne kroki, etapy. Większość z nich został szerzej opisany w osobnym wpisie. Dodatkowo wiele z nich poza częścią opisową zawiera autorskie schematy, zdjęcia, grafiki oraz poradniki video. Wymienione poniżej kroki można wykonywać w zmienionej kolejności, zależnie od potrzeb. Co ważne nasz poradnik będzie cały czas aktualizowany i rozbudowywany.

Poradnik krok po kroku

Poniżej opisaliśmy kolejne kroki które wykonasz przy budowie systemu nawadniania.

1. Planowanie i prace projektowe

Od czego zacząć? Od dobrego planu! Potrzebny jest Ci projekt nawadniania, dlaczego to takie ważne dowiesz się tutaj. Wybierz czy zrobisz go we własnym zakresie czy zlecisz jego wykonanie komuś innemu. Na pewno będzie Ci potrzebny plan ogrodu oraz pomiary parametrów źródła wody.

Dowiedź się więcej w tym temacie:

2. Terenowe zapoznanie się z projektem

Przystępując do realizacji powinniśmy mieć wcześniej przygotowany podkład z projektem lub szkicem zawierającym rozmieszczenie zraszaczy oraz przebieg rzeczywistością. Ważnym jest by zapoznać się z możliwymi kolizjami z istniejącymi instalacjami np. oświetleniem, przyłączami wod.kan. czy aby na pewno bezpiecznie możemy przystąpić do swoich działań.

Po sprawdzeniu zgodności projektu ustalamy swój własny plan działania, staramy się przewidzieć w których miejscach możemy napotkać na trudności np. konieczność rozebrania kostki brukowej celem doprowadzenia rury itp. planujemy odpowiednią dla miejscowych warunków kolejność wykonywanych wykopów.

3. Wyznaczamy i wykonujemy wykopy

Wyznaczamy wykopy pod rury oraz lokalizację skrzynki zaworowej – do tego celu świetnie sprawdzają się geodezyjne farby w sprayu. Można też zastosować sznurki, tylko wówczas umiejscawiamy je z boku planowanego wykopu. Czym kopać, jak głęboko? Dokładne informacje znajdziesz tutaj...

Wypożycz koparkę łańcuchową lub wycinarkę do darni

4. Wyznaczamy dokładnej rozstawy zraszaczy

Wyznaczenie dokładnej rozstawy zraszaczy. Bazując na wymiarowaniu z projektu oznaczamy dokładne miejsca w których zamontujemy w późniejszej kolejności zraczasze. Do tego celu przydatne będą znaczniki np. spraye lub chorągiewki. W tym kroku można również od razu wykonywać wykopy pod zraszacze – z reguły wykopy rur są nieco odsunięte od krawędzi trawnika z uwagi na istniejące obrzeża dlatego warto pamiętać że zraszacze powinny być zamontowane idealnie w lini krawędzi trawnika.

5. Rozkładanie rur

W miejscach wykopów rozkładamy rury, które stworzą nam „szkielet” – podstawę naszego systemu nawadniania. Niejednokrotnie zdarzy się nam układać ich po kilka w jednym wykopie dlatego warto rozkładać sekcję po sekcji znacząc rury w miejscach zraszaczy tak by w późniejszym etapie uniknąć ryzyka pomyłki zakładając zraszacz na niewłaściwej rurze.

Wszelkie zakręty należy „wyłagodzić” tak by nie doszło do przypadkowego zagięcia rury – w miejscach zakrętów np. 90° isnieje możliwość zamontowania złączki PE w formie kolana miejmy jednak na uwadze by tam gdzie nie jest to konieczne unikać tego typu rozwiązań z uwagi na dodatkowe straty ciśnienia wynikające z redukcji przepływu jak i tworzenie dodatkowych miejsc potencjalnych nieszczelności. Pamiętaj że dobór średnicy rur jest efektem wykonanych obliczeń hydraulicznych! Mnóstwo informacji na temat rodzajów i typów rur zebrała Natalia na swoim blogu, który znajdziesz tutaj...

6. Montaż zraszaczy

Zraszacze montujemy na rury PE w dwóch możliwych i najbardziej popularnych wariantach. Zalety oraz wady obu rozwiązań wraz ze szczegółowym objaśnieniem instalacji znajdziecie tutaj.
Podczas instalacji ważnym jest by upewnić się czy odpowiedni rodzaj zraszacza montujemy w odpowiednim miejscu. Pamiętajmy również by na tym etapie jeszcze nie dokonywać montażu dysz – dotyczy to szczególnie korpusów zraszaczy statycznych, które montujemy najwcześniej po przeprowadzeniu płukania instalacji lub najlepiej w ostatniej fazie instalacji.

7. Przygotowanie miejsca pod skrzynkę zaworową

W celu przygotowania odpowiedniej głębokości oraz wielkości wykopu najlepiej wykorzystać skrzynkę którą będziemy w danym miejscu zakopywać, w celu ułatwienia montażu wykop ten powinien być większy i głębszy niż sama skrzynka. Na dno wykopu układamy agrotkaninę lub włókninę celem uniknięcia zasypania wnętrza skrzynki ziemią m.in. przez krety.

Pod samą skrzynkę warto również dodać warstwę drenażową np. z otoczaka (bardzo drobny żwir może być uciążliwy w przypadku serwisowania lub wymiany elektrozaworów). Drenaż skutecznie pomoże odprowadzić okresowo pojawiający się nadmiar wody ze skrzynki oraz zdecydowanie ułatwi jej serwisowanie jak i namierzenie ewentualnych nieszczelności.

8. Składanie kolektora z elektrozaworami

Kolektor zaworowy to coś w rodzaju serca naszego systemu nawadniania. To on rozdziela wodę na całe nawadnianie. Jego montaż może wydawać się trudny, ale z naszym poradnikiem taki nie będzie.

Poniżej znajdziesz szczegółowy poradnik video pokazujący jak złożyć kolektor zaworowy oraz opisujący dokładnie wszystkie jego elementy:

9. Płukanie instalacji i próba szczelności

Jeden z kluczowych i ważnych punktów instalacji nawadniania – w momencie podłączenia źródła wody do skrzynki zaworowej oraz po zakończeniu instalacji zraszaczy niezwykle istotnym jest przepłukanie instalacji oraz sprawdzenia jej szczelności przed jej całkowitym zakopaniem.

W celu przepłukania instalacji ze znajdujących się w rurach różnego rodzaju zanieczyszczeń wynikających z samego montażu takich jak opiłki rur czy ziemia, należy zdemontować korki z rur na każdym z końców wszystkich rozgałęzień naszego rurociągu. Eliminuje to w znaczący sposób późniejsze kłopoty z zapychaniem się zraszaczy, w szczególności dysz statycznych które z uwagi na swoją charakterystykę są niezwykle wrażliwe na drobne zanieczyszczenia. Instalację należy przepłukać sekcja po sekcji – tak by mieć pewność że każdy odcinek rury został przepłukany. Po zakończeniu płukania należy zamontować korki na końcach rur następnie należy przeprowadzić próbę szczelności. W pierwszej kolejności sprawdzamy szczelność wszystkich połączeń w skrzynce zaworowej następnie otwieramy dopływ wody sekcja po sekcji sprawdzając je kolejno na wszystkich elementach łącznych pod kątem nieszczelności. W tym kroku możemy również upewnić się czy ze wszystkich zraszaczy wydobywa się woda.

10. Doprowadzenie kabli sterujących od skrzynki zaworowej do sterownika

Na tym etapie zajmiemy się doprowadzeniem kabli sterujących od skrzynki zaworowej do sterownika z uwzględnieniem elektrozaworu głównego oraz ewentualnych czujników deszczu lub wilgotności gleby. Musimy wziąć pod uwagę także odległość jaka dzieli strzynkę zaworową i sterownik. Pełen poradnik znajduje się tutaj...

11. Zakopanie instalacji

Po przeprowadzeniu płukania oraz próby szczelności możemy zasypywać wszystkie wykopy, osadzać zraszacze oraz skrzynkę zaworową. Odpowiednio osadzone zraszacze to takie których główka znajduje się na równi z powierzchnią gruntu. Jego zbyt głębokie osadzenie może skutkować szybszą eksploatacją z uwagi na spływanie zanieczyszczeń do zagłębienia w którym znajduje się zraszacz, jak i nieodpowiednią dystrybucją wody - ograniczenie zasięgu. Zraszacz również nie powinien wystawać nadmiernie nad powierzchnię gruntu z uwagi na późniejsze częste uszkodzenia wynikające z zabiegów pielęgnacyjnych a w szczególności podczas koszenia trawy.

Skrzynkę zaworową osadzamy w taki sposób by pokrywa znajdowała się na równi z powierzchnią gruntu.

12.Montaż linii kroplującej

Linii kroplujących mamy kilka rodzajów. W większości przypadków będą one służyły do nawadniania rabat i nasadzeń, Coraz częściej także trawników metodą podziemną. Ile metrów linii kroplującej możemy zamontować na jednej sekcji? Jak ją montować? Jakie złączki stosować? Wszystko opisaliśmy tutaj...

13. Podłączenie kabli sterujących do sterownika

Z cewki każdego elektrozaworu wypuszczone są po dwie żyły przewodów i tu w zależności od rodzaju zasilania elektrozawory standardowe zasilane 24V mają po dwa kable w jednym kolorze, elektrozawory zasilane bateryjnie napięciem 9V odróżniamy poprzez fakt iż jeden kabel jest zazwyczaj koloru czarnego a drugi czerwonego (+ i -) oba warianty podłączeń w zależności od zastosowanych rozwiązań znajdziecie szczegółowo rozpisane w tym materiale.

14. Programowanie sterownika

Kable będące przedłużeniem kabli elektrozaworów podłączamy wedle instrukcji obsługi danego sterownika. Po przeprowadzeniu podłączenia wykonaj test działania używając do tego programu ręcznego lub testowego. Zapoznaj się z przygotowanym przez nas instruktażem video obejmującym takie marki jak TORO, Rain Bird, Orbit i Hunter który znajdziesz tutaj...

15. Regulacja zraszaczy

Regulacji można dokonać również na wcześniejszych etapach – ważnym jest jednak by były one już osadzone w gruncie na odpowiedniej głębokości. Regulację kąta działania, zasięgu oraz wymiany dysz należy dokonywać odpowiednio do danego modelu wedle zaleceń producenta. Poradnik przygotowany przez nas znajdziesz tutaj...

16.Eksploatacja i serwisowanie

Dobrze wykonane nawadnianie to takie o którego istnieniu zapominasz! Pamiętaj że trawniki z uwagi na fakt iż dość płytko się korzenią nie wybaczają błędów w nawadnianiu, więc przy każdym długotrwającym okresie bez deszczu na skutek złego wykonania lub z czym częściej się spotykamy - złego zaprojektowania systemu, skutkuje utratą walorów estetycznych trawnika, nie są równomiernie zielone a wręcz miejscowo potrafią całkowicie zasychać – dlatego wykonując system nawadniania podstawą sukcesu jest odpowiedni projekt który zagwarantuje Ci równomierność dawki opadowej na całej jego powierzchni mając przy tym na uwadze oszczędność wody.

Dla możliwie długotrwałej i dobrej pracy całego systemu nawadniania nie zapominaj o okresowych przeglądach serwisowych do których zalicza się dwa podstawowe:
Serwis jesienny – wyłączenie systemu na okres zimowy oraz wydmuchanie przy użyciu kompresora wody z instalacji – pozwala uniknąć ewentualnych uszkodzeń wynikających z zamarzania pozostawionej w systemie wody. Więcej informacji na temat jak odpowiednio przeprowadzić serwis jesienny znajdziesz tutaj...

Serwis wiosenny – uruchomienie systemu nawadniania, oraz sprawdzenie prawidłowego jego działania począwszy od sterownika poprzez wszystkie zraszacze jak i linie kroplujące. Czyszczenie filtrów, sprawdzenie czy elektrozawory działają poprawnie.
Więcej informacji na temat jak odpowiednio przeprowadzić serwis wiosenny znajdziesz tutaj...

Serwisowanie doraźne – każdą zauważoną usterkę podczas trwania sezonu należy niezwłocznie usunąć mając na uwadze jak najlepszy wygląd swojego ogrodu.

MENU PORADNIKA